Józef Łęgowski jako etnograf nie zapomniał o Powiślu, z którego pochodził. Warto pamiętać, że wówczas teren ten nazywany był ziemię malborską. Dlatego też jeszcze w XIX stuleciu zaprezentował efekty swoich badań nad kulturą ludową rodzimych terenów. W 1889 r. opublikował w czasopiśmie "Wisła" artykuł pt. Urządzenia społeczne, zwyczaje i gwara na malborskiem.
Swego rodzaju recenzję artykułu poświęconego kulturze ludowej dawnej ziemi malborskiej pozostawił następca dra Nadmorskiego – ks. Władysław Łęga w swojej monografii etnograficznej tego regionu. Na kartach Ziemi malborskiej ks. W. Łęga zapisał: „Z prac opisujących kulturę ludu polskiego ziemi malborskiej wymienić można właściwie tylko jedną, mianowicie Łęgowskiego, który poświęca 18 stron kulturze ludowej a 20 stron urządzeniom społecznym i gwarze. Stosunkowo najwięcej dowiadujemy się o zwyczajach i obrzędach, już mniej o wierzeniach, pożywieniu, ubraniu i urządzeniu domu. Nie mówi nam autor nic o typach budownictwa, o przemyśle ludowym i innych zajęciach ludowych, o lecznictwie, podaniach, sztuce, zdobnictwie i.t.d., ale tematem ograniczył przedmiot, więc zarzutu z tego uczynić nie można. Dość poważnym brakiem jest tu niepodanie przez autora miejscowości, w których zebrał materjał. Takie określenie ogólne „na ziemi malborskiej” nie wystarcza, jeśli chodzi o uchwycenie pewnych wpływów ze strony wspomnianych poprzednio grup niemieckiej lub holenderskiej, albo o stwierdzenie, że jakieś zjawisko jest powszechne lub też sporadyczne. Co prawda osobiście mi wiadomo, że autor czynił owe obserwacje i notatki głównie w parafii postolińskiej, mianowicie w M.[ałych – K. Z.] Ramzach, Sadłukach i zdaje się w Michorowie, jednak niema pewności, czy wszystko, co autor podaje, istnie stamtąd pochodzi”.
Z całą pewnością była to praca pionierska o charakterze historyczno-etnograficzno-socjologicznym. Ponadto bardzo mocno wychwalana przez językoznawców, zarówno Kazimierza Nitscha i Huberta Górnowicza. Natomiast jak zauważył historyk Józef Borzyszkowski dzięki m.in. właśnie Łęgowskiemu: „Powiśle obecne było i jest w dziejach, w nauce i kulturze Pomorza XIX i XX wieku”.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz