 |
| Herb województwa malborskiego |
W 1454 roku Kazimierz Jagiellończyk dokonał inkorporacji Prus do Polski. Faktycznie jednak w wyniku wojny 13-letniej oraz zawartego w 1466 roku II pokoju toruńskiego będące wcześniej we władaniu Państwa Zakonnego ziemie, tj. Pomorze Gdańskie, Ziemia Chełmińska i Michałowska, a także okolice Malborka i Warmia, weszły w skład Rzeczpospolitej. Na terenach tych utworzono trzy województwa, tj. pomorskie, chełmińskie i malborskie. Natomiast dominium biskupa warmińskiego stanowiło Księstwo Warmińskie.
W województwie malborskim Malbork wcale nie był stolicą. Za miasto stołeczne należy uznać Dzierzgoń, który był siedzibą wojewody, urzędu wojewodzińskiego i sądu grodzkiego. Natomiast w Sztumie odbywały się sejmiki szlacheckie województwa malborskiego. Należy pamiętać, że rola Malborka w tym okresie też była ważna, gdyż odbywały się tam sejmiki generalne Prus Królewskich (naprzemiennie z Grudziądzem). Ciekawostkę może stanowić fakt, że w województwie tym wyodrębniono tylko jeden powiat, tj. powiat sztumski. Ziemia sztumska podzielona była na starostwa: kiszporskie, sztumskie i niegrodowe straszewskie będące dobrami królewskimi. Na terenie tym rozmieszczone były również przynależne do szlachty dobra szlacheckie.
W 1772 roku województwo malborskie zniknęło z mapy I Rzeczypospolitej, gdyż w wyniku I rozbioru Polski Prusy Królewskie (bez Gdańska i Torunia) stały się częścią Królestwa Pruskiego.
 |
| Wypis miast z 1772 roku (Elbląg, Malbork, Dzierzgoń, Tolkmicko, Sztum i Nowy Staw) |
