 |
| Wielki Mistrz Michał Küchmeister von Sternberg Źródło: https://pl.wikipedia.org |
Dziś, 23 września 2016 roku przypadają sześćsetne urodziny miasta. Powróćmy jednak do tego dnia w 1416 roku. Wówczas to Wielki Mistrz Zakonu Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie Michał Küchmeister postanowił nadać Sztumowi prawa miejskie.
Warto podkreślić, ze miejscowość ta ma zdecydowanie starszą metrykę. Początkowo mieścił się tutaj gród Stumo będący częścią włości Aliem, który był mniej ważny od wsi Postolin. Dowodem tego może być pierwsza wzmianka o przyszłym mieście, tj. "Stumo circa Postelin" (tłum. Sztum nieopodal Postolina) pochodząca z 1234 roku. Po dwóch latach gród został zdobyty przez Krzyżaków, którzy w następnym stuleciu postanowili zbudować w miejscowości murowany zamek. Była to siedziba wójta krzyżackiego podległego bezpośrednio Wielkiemu Mistrzowi.
Warto podkreślić, ze miejscowość ta ma zdecydowanie starszą metrykę. Początkowo mieścił się tutaj gród Stumo będący częścią włości Aliem, który był mniej ważny od wsi Postolin. Dowodem tego może być pierwsza wzmianka o przyszłym mieście, tj. "Stumo circa Postelin" (tłum. Sztum nieopodal Postolina) pochodząca z 1234 roku. Po dwóch latach gród został zdobyty przez Krzyżaków, którzy w następnym stuleciu postanowili zbudować w miejscowości murowany zamek. Była to siedziba wójta krzyżackiego podległego bezpośrednio Wielkiemu Mistrzowi.
Nadanie praw miejskich nastąpiło po kilkudziesięciu latach od zakończenia budowy zamku. Należy dodać, że była to jedna z ostatnich krzyżackich lokacji. W ramach przywileju lokacyjnego z 1416 roku miasto otrzymało pod zabudowę teren znajdujący się w sąsiedztwie warowni, na którym wytyczono 50 parcel. Sztumowi nadano także ponad 60 łanów gruntów ornych, łąk i terenów leśnych sięgających po jezioro Parleta oraz Koniecwałd. Lokatorem był Ambroży Gerhard von Schonenberg.
Z racji tego, że lokacja odbyła się zgodnie z prawem chełmińskim, dlatego też miasto zyskało kwadratowy rynek o wymiarach 70x70 metrów, a na jego środku stanął ratusz (obecnie znajduje się tam kościół poewangelicki). Warto dodać, że Sztum był otoczony murami miejskimi, a dostać się do niego można było dwiema bramami, od strony Malborka - malborską, a Kwidzyna - kwidzyńską.
W 1553 roku już w czasach przynależności miasta do Rzeczpospolitej przywilej lokacyjny potwierdził król Zygmunt August.
Z racji tego, że lokacja odbyła się zgodnie z prawem chełmińskim, dlatego też miasto zyskało kwadratowy rynek o wymiarach 70x70 metrów, a na jego środku stanął ratusz (obecnie znajduje się tam kościół poewangelicki). Warto dodać, że Sztum był otoczony murami miejskimi, a dostać się do niego można było dwiema bramami, od strony Malborka - malborską, a Kwidzyna - kwidzyńską.
W 1553 roku już w czasach przynależności miasta do Rzeczpospolitej przywilej lokacyjny potwierdził król Zygmunt August.
 |
| Sztum w 1416 roku. Źródło: M. Zdzitowiecka, M. Biskup, Sztum, [w:] Studia z historii budowy miast. Warszawa 1957 |
 |
| Kopia aktu lokacyjnego (Archiwum Państwowe w Gdańsku) |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz