Na tegoroczny sezon wakacyjny polecam wydaną przez Wydawnictwo Region (na zlecenie Starostwa Powiatowego w Sztumie) mapę turystyczną powiatu sztumskiego. Można w niej znaleźć napisany przeze mnie zarys dziejów ziemi sztumskiej. W publikacji zaproponowałem też listę 50 największych atrakcji naszego powiatu. Mapa idealnie nadaje się dla osób chcących zwiedzać tą część Powiśla podczas wycieczek samochodowych, rowerowych, a nawet pieszych.
Dziś również na blogu prezentuję miejsce, które warto odwiedzić w powiecie sztumskim:
Zamki pokrzyżackie:
1. Wzgórze zamkowe w Dzierzgoniu (obecnie po zamku komturskim w Dzierzgoniu pozostały jedynie fundamenty)
2. Zamek w Przezmarku XIV w. (posiada tytuł „Perły w koronie Pomorza”)
3. Pokrzyżacki zamek w Sztumie z XIV w. (w czasach krzyżackich letnia rezydencja Wielkiego Mistrza)
Dwory i pałace:
4. Dwór w Bruku z poł. XIX w.
5. Pałac w Cieszymowie z I poł. XIX w.
6. Dwór w Cygusach z XIX w.
7. Dwór w Czerninie z II poł. XVII w.
8. Dwór w Goraju z II poł. XIX w.
9. Pałac w Koniecwałdzie z II poł. XIX w.
10. Dwór w Nowinach z II poł. XVIII w.
11. Dwór w Ramzach Małych z przełomu XVIII i XIX w.
12. Pałac w Stążkach z II poł. XVII w. (w II poł. XIX w. przebudowany – stylizacja na włoski renesans)
13. Pałac w Waplewie Wielkim wybudowany pod koniec XVII w., następnie kilkukrotnie przebudowany (obecnie Muzeum Tradycji Szlacheckiej)
14. Dwór w Zajezierzu z II poł. XVIII w. (potocznie zwany dworkiem Żeromskiego, ze względu pobytu w nim znanego pisarza)
Obiekty sakralne:
15. Kościół w Bągarcie z XIV w.
16. Kościół w Dąbrówce Malborskiej z I poł. XIX w. (wybudowany w miejsce średniowiecznej świątyni)
17. Kościół w Dzierzgoniu z XIV w.
18. Zespół poklasztorny w Dzierzgoniu (niegdyś klasztor reformatów, a obecnie mieszczą się tam Cerkiew Greckokatolicka oraz Dzierzgoński Ośrodek Kultury)
19. Kościół w Jasnej z XV w.
20. Kościół w Kalwie z XIV w.
21. Kościół w Krasnej Łące z XIII/XIV w.
22. Kościół w Lubochowie z XIV w. (w okresie nowożytnym do 1945 r. świątynia protestancka)
23. Kościół poewangelicki w Łozie z II poł. XIX w.
24. Kościół ewangelicki w Mikołajkach Pom. z I poł. XX w.
25. Kościół katolicki w Mikołajkach Pom. z II poł. XIX w.
26. Kościół w Myślicach z XIV w. (w okresie nowożytnym do 1945 r. świątynia protestancka)
27. Kościół w Nowym Targu z XIV w.
28. Kościół w Pietrzwałdzie z XIV w.
29. Kościół w Postolinie z XIV w.
30. Kościół w Starym Dzierzgoniu z XIV w. (w okresie nowożytnym do 1945 r. świątynia protestancka)
31. Kościół w Starym Mieście z XIV w. (w II poł. XVII w. przebudowany przez protestantów, którzy przejęli świątynie od katolików)
32. Kościół w Starym Targu z XIV w. (znacznie przebudowany na pocz. XX w.)
33. Kościół p.w. św. Anny w Sztumie wybudowano w XV wieku (przebudowany na przełomie XIX i XX wieku)
34. Kościół poewangelicki w Sztumie z I poł. XIX w.(obecnie mieści się tam Chrześcijańskie Centrum Kultury, a także prezentowana jest stała ekspozycja przedstawiająca dzieje ziemi sztumskiej)
35. Kościół w Sztumskiej Wsi z II poł. XIX w. (wybudowany w miejsce średniowiecznej świątyni)
36. Kościół w Żuławce Sztumskiej z XIV w.
Zabytki archeologiczne (pozostałości po grodziskach):
37. Grodzisko w Kalwie (szerzej opisany w przewodniku Archeologiczne Zabytki Pomorza)
38. Grodzisko w Nowej Wsi
39. Grodzisko w Starym Dzierzgoniu (szerzej opisany w przewodniku Archeologiczne Zabytki Pomorza)
40. Grodzisko w Starym Mieście (szerzej opisany w przewodniku Archeologiczne Zabytki Pomorza)
41. Grodzisko we wsi Węgry
Inne:
42. Zespół Śluz w Białej Górze z XIX i XX w. (posiada tytuł „Perły w koronie Pomorza”)
43. Kamienie Wilhelma (upamiętniają udane łowy cesarza Wilhelma II w lasach nieopodal Prakwic)
Rezerwaty przyrody:
44. Rezerwat przyrody Parów Węgry
45. Rezerwat przyrody Biała Góra
Kąpieliska:
46. Odkryty basen w Mikołajkach Pomorskich
47. Kąpielisko nad jeziorem Balewskim
48. Kąpielisko nad jeziorem Kuksy
49. Kąpielisko nad jeziorem Motława Wielka
50. Kąpielisko nad jeziorem Zajezierskim (Sztumskim)